Đối với những tín đồ ẩm thực khi nhắc đến Hàn Quốc sẽ nghĩ ngay tới những món ăn phong phú, đa dạng như kimbap, kimchi, tokbokki,… và cơm trộn Hàn Quốc – Bibimbap là một món ăn không thể nào bỏ qua. Một món ăn quá quen thuộc khi xuất hiện rộng rãi trên các màn ảnh, một món ăn không chỉ nổi tiếng trong nước mà còn rất được yêu thích bởi mọi người khắp nơi trên thế giới.
1. Bibimbap là gì?
Trong tiếng Hàn, “Bibim” (비빔) có nghĩa là “hỗn hợp”, “bap” (밥) có nghĩa là “cơm”. Chính vì vậy, Bibimbap (비빔밥) còn được gọi với cái tên quen thuộc đó là “Cơm trộn Hàn Quốc”. Đây là món ăn truyền thống mang đậm nét văn hóa của Hàn Quốc. Thành phần chính của món ăn này là sự kết hợp giữa cơm với nhiều loại nguyên liệu khác nhau như các loại rau củ, thịt, trứng… và một thành phần không thể thiếu trong món ăn đó là sốt, sau đó “mix” chúng lại với nhau.
Điểm hấp dẫn của món ăn này chính là từ màu sắc của từng loại nguyên liệu đem lại nhờ cách trang trí bắt mắt tạo cho người ăn cảm giác ngon miệng. Đây cũng là một trong những món ăn áp dụng triết lý ngũ sắc (Obangsaek – 오방색) của ẩm thực Hàn Quốc, một triết lý vô cùng sâu sắc. Và với sự đầy đủ ngũ vị này sẽ giúp món ăn trở nên ngon miệng hơn. Và Jeonju (전주), Jinju (진주) và Tongyeong (동영) là những thành phố nổi tiếng với nhiều loại của món ăn này.
2. Nguồn gốc
Thời kỳ cận đại
Bibimbap đã xuất hiện từ rất lâu trước đây. Bắt nguồn từ việc người nông dân rất vất vả khi phải mang từng món ăn trưa ra đồng. Do đó, họ đã tạo ra Bibimbap, một món ăn vừa tiện lợi cho việc đi làm, vừa tốt cho sức khỏe của bản thân.
Đồng thời, Joseon là một đất nước theo đạo Khổng, do đó họ có một khía cạnh là áp dụng triết lý ngũ sắc là năm màu trắng, vàng, xanh, đỏ và đen bắt nguồn từ âm dương và ngũ hành vào món ăn. Nói cách khác, họ nghĩ rằng nếu áp dụng ngũ sắc vào thực phẩm thì món ăn sẽ có sự cân bằng dinh dưỡng và thơm ngon hơn. Và Bibimbap cũng được áp dụng triết lý ngũ sắc này.
Tuy nhiên cũng có một số tài liệu khác cho rằng bibimbap xuất phát là món ăn quý tộc dành cho hoàng gia. Theo nhiều tài liệu nghiên cứu, bibimbap xuất hiện khoảng 200 năm trước đây tại Jeonju – thủ phủ của tỉnh Jeolla nằm ở phía Tây Nam, Hàn Quốc – nơi được coi là trung tâm du lịch quan trọng với những món ăn nổi tiếng. Tại Hàn Quốc, Jeonju cũng được coi là một trong những địa phương có món bibimbap nổi tiếng nhất bởi nó được nấu từ những hạt gạo đặc biệt thơm ngon và rau xanh cùng với tài chế biến tuyệt vời của những người phụ nữ địa phương nơi đây. Một số học giả còn khẳng định rằng bibimbap bắt nguồn từ việc trộn tất cả các loại thức ăn để làm cỗ cúng tổ tiên.
Bibimbap lần đầu tiên được nhắc đến ở Siuijeonseo, cuốn sách dạy nấu ăn vô danh từ thế kỉ 19. Tên của nó được cho là 부븸밥 (bubuimbap).
Thời kỳ hiện đại
Bibimbap đã trở thành món ăn đại diện của Jeonju kể từ những năm 1980, khi Bibimbap Jeonju lần đầu tiên xuất hiện tại thành phố Seoul, thông qua chương trình “ẩm thực địa phương” của quốc gia này. Vào năm 1990, hãng hàng không Korean Air cũng đã sử dụng món ăn này như một bữa ăn trên máy bay và nó đã trở thành món ăn tiêu biểu của Hàn Quốc.
Ngoài ra, nhờ vào sự trỗi dậy mạnh mẽ của làn sóng Hallyu, thông qua những bộ phim, show thực tế… đã tạo nên sự tò mò và hứng thú của mọi người với ẩm thực Hàn Quốc. Cũng từ đó, Bibimbap bắt đầu len lỏi và trở nên phổ biến trên thế giới, trong đó có cả Việt Nam. Bibimbap gần như là món ăn không thể thiếu trong tất cả các nhà hàng Hàn Quốc tại các quốc gia khác, dường như mọi người đều rất ưa chuộng món ăn này.
Vào năm 2006, một người Mỹ đã sáng tác một bài hát có tên là “Bibimbap song” (비빔밥 송) và đăng lên Youtube để bày tỏ sự yêu thích của mình với món ăn này.
3. Điều gì khiến cho Bibimbap trở thành đặc sản của xứ sở Kim Chi?
Món ăn tổng hòa
Bibimbap vốn là món trộn được chế biến từ cơm và đặt bên trên là các loại rau khác nhau (có thể lên tới 30 loại rau). Ngoài ra còn có tảo biển, trứng, thịt… Các loại rau xuất hiện trong món Bibimbap thường là dưa chuột, cà rốt, rau bina (rau chân vịt), giá, tảo biển, bí xanh, nấm, củ cải… Tất cả các loại rau cũng như nguyên liệu đặt lên trên lớp cơm trắng đều sẽ được thái chỉ và sắp xếp cạnh nhau sao cho thật đẹp mắt.
Trứng trên tô Bibimbap thường là trứng ốp la vẫn còn lòng đào được đặt ở giữa các loại rau. Đặc biệt, để món ăn có hương vị tuyệt vời, không thể thiếu dầu mè và tương ớt gojujang – hai loại gia vị chính tạo nên hương vị mang đặc trưng ẩm thực Hàn Quốc của Bibimbap.
Mặc dù món ăn gồm rất nhiều nguyên liệu khác nhau nhưng khi thưởng thức, tất cả sẽ cùng hòa quyện vào nhau để tạo nên một hương vị tổng hòa hoàn hảo và ngon miệng. Bạn sẽ cảm nhận được sự thơm ngon, dẻo của cơm. Cùng với đó là vị béo ngậy của trứng và vị tươi ngon của các loại rau củ. Đặc biệt là vị ngọt tươi thanh mát của thịt bò thì ngon miễn chê.
Một trong những Bibimbap phổ biến nhất mà khi đến các nhà hàng Hàn Quốc thực khách hay được thưởng thức là “dolsot bibimbap”. Đây là loại cơm trộn được đựng trong một bát sứ nóng, trước khi cho cơm vào bát, sẽ có một lớp dầu mè ở dưới và khi cho cơm vào, chiếc bát này sẽ được đặt trên bếp nóng. Vì thế, cơm khi thưởng thức sẽ có màu vàng, cháy xém cạnh và khá giòn.
Một số người còn thích thưởng thức món ăn này cùng với rong biển. Họ sẽ đem cơm trộn cuộn vào lá rong biển. Cách ăn này cũng rất ngon và độc đáo. Bạn sẽ thấy được hương vị đặc biệt khi kết hợp cơm trộn với vị dai dai của rong biển.
Thêm vào đó, phải kể đến một phiên bản biến thể khác từ Bibimbap truyền thống là món hoedeopbap. Thay vì dùng thịt, hoedeopbap sử dụng các loại cá sống như: cá rô phi, cá hồi, cá ngừ… Món Bibimbap này đặc biệt phổ biến ở dọc các bờ biển tại Hàn Quốc.
Ngày nay Bibimbap đã được chế biến đa dạng hơn. Bởi để có thể phù hợp với sở thích của người ăn, người chế biến sẽ linh hoạt hơn trong khâu chuẩn bị nguyên liệu cũng như nêm nếm gia vị cho phù hợp.
Rất tốt cho sức khỏe
Được biết, mỗi một món ăn ở Hàn Quốc đều có một ý nghĩa riêng. Bởi người Hàn luôn rất coi trọng văn hóa ăn uống. Do đó, ẩn chứa sâu bên trong mỗi món ăn đặc trưng của họ là những ý nghĩa rất sâu xa và thiết thực. Món cơm trộn Bibimbap Hàn Quốc có rất nhiều nguyên liệu khác nhau, thế nhưng các nguyên liệu chủ yếu là 5 màu sắc cơ bản. Đây đều là những tông màu truyền thống nổi tiếng của Hàn.
Cụ thể, 5 màu sắc này bao gồm trắng, đen, xanh, đỏ và vàng. Đây cũng chính là 5 màu tượng trưng trong thuyết ngũ hành mà người ta hay gọi với cái tên kim, mộc, thủy hỏa, thổ. Do đó, món cơm trộn này có thể gọi là sự hòa trộn tinh tế và độc đáo nhất của người Hàn.
Ngoài sự hài hòa trong cách tạo màu, món cơm trộn này còn là món ăn tốt cho sức khỏe, giúp cho hệ tiêu hóa của cơ thể được cân bằng hơn, đặc biệt là đối với những người đang trong quá trình ăn kiêng. Cơm trộn không chỉ mang đến hương vị hấp dẫn mà đặc biệt hơn cả là với sự kết hợp của nhiều loại nguyên liệu khác nhau đã tạo nên nguồn dưỡng chất hoàn hảo cho món ăn.
Để tạo nên nguồn dinh dưỡng tuyệt vời cho món cơm trộn ta không thể không nhắc đến cơm. Cơm cung cấp cho cơ thể một nguồn protein, tinh bột rất lớn. Ngoài ra, cơm còn có các loại vitamin như A, D, C… Những khoáng chất cần thiết cho cơ thể như sắt, canxi… cũng có nhiều bên trong cơm.
Hơn nữa do món ăn chủ yếu làm từ các loại rau củ như giá đỗ, rau bina, dưa leo, cà rốt, rong biển nên bổ sung nhiều chất xơ, đường, vitamin A, vitamin C rất tốt cho sức khỏe và làn da. Vì tỉ lệ các chất trong Bibimbap được cân bằng nhờ việc có nhiều rau xanh nên khi ăn món này các bạn không hề lo bị béo. Đặc biệt rất thích hợp với những người muốn giảm cân hoặc thực hiện chế độ ăn kiêng.
Bibimbap giờ đây có thể dễ dàng tìm thấy trên khắp các đường phố hay nhà hàng tại Hàn Quốc cũng như ở nhiều quốc gia trên thế giới và trở thành một món ăn trong top thực đơn quen thuộc của người dân xứ sở Kim Chi.
